กระดูกสันหลังเป็นโครงสร้างสำคัญที่รองรับน้ำหนักตัวและช่วยให้ร่างกายเคลื่อนไหวได้อย่างสมดุล แต่ในบางกรณี กระดูกสันหลังอาจเกิด ความโค้งหรือเอียงมากกว่าปกติ ซึ่งภาวะนี้เรียกว่า กระดูกสันหลังคด (Scoliosis)
ภาวะนี้สามารถเกิดขึ้นได้ใน ทุกเพศและทุกวัย ตั้งแต่เด็กวัยเรียน วัยรุ่น จนถึงผู้ใหญ่ โดยบางครั้งเกิดจาก พันธุกรรม หรือ ภาวะกล้ามเนื้ออ่อนแรง ข้อต่อไม่สมดุล
อาการและสัญญาณของ กระดูกสันหลังคด
ผู้ที่มีกระดูกสันหลังคดอาจสังเกตอาการได้ง่าย ๆ ดังนี้
- ระดับหัวไหล่ไม่เท่ากัน
ไหล่ข้างหนึ่งสูงกว่าข้างอื่นอย่างเห็นได้ชัด - ระดับหน้าอกหรือหัวนมไม่เท่ากัน
หน้าอกข้างใดข้างหนึ่งนูนหรือต่ำกว่าอีกข้าง - กระดูกสะบักยุบ-นูนต่างกัน
เวลาก้มตัว กระดูกสะบักด้านใดนูนขึ้นชัดเจน - ลำตัวเอียงเวลายืนหรือเดิน
การทรงตัวเอียงไปด้านใดด้านหนึ่ง แม้ไม่มีอาการปวด - สะโพกไม่เท่ากัน
สะโพกด้านใดสูงหรือต่ำกว่าอีกด้าน - ความนูนของแผ่นหลังไม่เท่ากันเวลาก้ม
ทำให้สังเกตง่ายขึ้นเมื่อยืนก้มตัว 90 องศา
อาการเหล่านี้อาจเริ่มจาก น้อย ๆ จนสังเกตยาก และบางครั้งผู้ป่วยไม่รู้ตัวจนกระทั่งเกิดอาการปวดหลัง หรือมีการเอียงของร่างกายชัดเจน
ผลกระทบของ กระดูกสันหลังคด
กระดูกสันหลังคดสามารถนำไปสู่ปัญหาสุขภาพอื่นๆ ได้ เช่น
- ปวดหลังเรื้อรัง
- ความไม่สมดุลของร่างกาย ทำให้เดินและเคลื่อนไหวไม่สะดวก
- ภาวะปวดไหล่หรือข้อสะโพก เพราะกระดูกสันหลังดันแรงไปยังส่วนอื่น
- ผลกระทบต่ออวัยวะภายใน เช่น ปอดหรือหัวใจในกรณีโค้งรุนแรง
การวินิจฉัยและรักษา กระดูกสันหลังคด
การตรวจวินิจฉัยโดยแพทย์เฉพาะทางด้าน กระดูกสันหลังและออร์โธปิดิกส์ เป็นสิ่งสำคัญ เพื่อประเมิน ความรุนแรงของความโค้ง และกำหนดวิธีรักษาที่เหมาะสม
วิธีรักษาแบ่งตามระดับความรุนแรง
- ติดตามอาการ
สำหรับกระดูกสันหลังโค้งเล็ก อาจแนะนำให้สังเกตและออกกำลังกายเสริมกล้ามเนื้อหลัง - ใส่เครื่องดามกระดูกสันหลัง (Brace)
สำหรับวัยรุ่นที่กระดูกยังเจริญเติบโต การใส่เครื่องดามช่วยป้องกันการโค้งเพิ่มขึ้น - การผ่าตัดแก้ไขกระดูกสันหลัง
สำหรับกรณีโค้งรุนแรงที่มีผลต่อสุขภาพร่างกาย หรือกระดูกสันหลังโค้งมากกว่า 40–50 องศา - กายภาพบำบัด
ฝึกกล้ามเนื้อแกนกลางลำตัว และปรับสมดุลการเคลื่อนไหวเพื่อลดอาการปวด
วิธีสังเกต กระดูกสันหลังคด ง่ายๆ ด้วยตัวเอง
- ยืนหน้ากระจกหรือให้เพื่อนสังเกต
- ลองก้มตัว 90 องศา ดูความนูนของแผ่นหลัง
- สังเกตความสูงของไหล่ สะโพก และแนวกระดูกสันหลัง
- หากพบอาการเหล่านี้ ควรรีบปรึกษาแพทย์ทันที
ป้องกันและดูแลกระดูกสันหลัง
- ออกกำลังกายเสริมกล้ามเนื้อหลังและหน้าท้อง เพื่อรักษาสมดุล
- นั่งและยืนตัวตรง หลีกเลี่ยงการก้มตัวนาน ๆ
- ปรับเก้าอี้และโต๊ะให้เหมาะสม โดยเฉพาะเด็กนักเรียนหรือคนทำงานออฟฟิศ
- ตรวจสุขภาพประจำปี เพื่อสังเกตความเปลี่ยนแปลงของกระดูกสันหลัง
สรุป
กระดูกสันหลังคด (Scoliosis) สามารถเกิดได้ทุกวัย หากสังเกตอาการตั้งแต่เนิ่น ๆ และรับคำปรึกษาแพทย์เฉพาะทาง จะช่วยลดผลกระทบต่อสุขภาพและคุณภาพชีวิตได้
หากคุณสงสัยว่ามี อาการกระดูกสันหลังคด หรือมีอาการปวดหลังเรื้อรัง แนะนำ เข้ารับการตรวจและปรึกษาแพทย์ที่โรงพยาบาลรักษ์ข้อ โรงพยาบาลเฉพาะทางด้านกระดูกและข้อ 📞โทร. 02-123-4567 หรือ LINE: @luxkorhospital เพื่อรับคำปรึกษาและนัดหมายตรวจ
